Tarczyca to gruczoł wydzielania wewnętrznego, znajdujący się w przedniej części szyi. Jest zbudowana z dwóch płatów (prawego i lewego) oraz łączącej je cieśni.
Mimo swoich niewielkich rozmiarów ma wpływ na pracę całego organizmu, regulując procesy przemiany materii i energii, stymulując wzrost i rozwój już w czasie życia wewnątrzmacicznego. Zatem zaburzenie prawidłowej pracy tarczycy może wpływać na wiele układów i mieć poważne konsekwencje dla zdrowia.
Przyczyny występowania guzków tarczycy
Zdrowa tarczyca ma budowę jednorodną, a badający ją lekarz nie powinien wyczuć pod palcami żadnych zgrubień czy nieprawidłowości. Jednak guzki gruczołu tarczowego są nierzadkim problemem. Mogą występować, zarówno rodzinnie, jak i sporadycznie, u pacjentów bez wywiadu obciążonego chorobami tarczycy w rodzinie. Do najczęstszych przyczyn występowania guzków tarczycy należą:
- niedobór jodu w diecie;
- wole guzkowe;
- choroba Hashimoto;
- rak tarczycy.
Podczas badania USG, uwidaczniane zmiany nazywa się zmianami ogniskowymi lub ogniskami. Często są one przypadkowymi znaleziskami i ze względu na swoje niewielkie rozmiary nie są wyczuwalne w badaniu palpacyjnym, co świadczy o tym, jak ważne jest regularne wykonywanie badań profilaktycznych.
Kiedy warto wykonać USG tarczycy?
USG tarczycy jest wskazane, gdy pacjent:
- zauważy szybkie powiększenie dotychczas występującego guzka;
- dostrzeże zwiększenie się obwodu szyi;
- odczuwa problemy z przełykaniem lub oddychaniem;
- zaobserwuje powiększenie się węzłów chłonnych szyi;
- stwierdzi pojawienie się długotrwałej chrypki;
- ma krewnych, którzy chorowali na raka tarczycy;
- był kiedykolwiek narażony na napromienianie okolic szyi.
Szczególną sytuacją, kiedy warto wykonać badanie ultrasonograficzne tarczycy jest zaburzenie czynności hormonalnej gruczołu, czyli niedoczynność i nadczynność. Na niedoczynność mogą wskazywać przede wszystkim:
- przewlekłe uczucie zmęczenia;
- zaburzenia pamięci i koncentracji;
- często występujące uczucie zimna;
- przyrost masy ciała;
- zaburzenia miesiączkowania i niepłodność:
- bóle mięśniowo-stawowe
Natomiast o nadczynności tarczycy może świadczyć:
- wzmożona potliwość;
- uczucie gorąca;
- drażliwość i niepokój;
- niezamierzone chudnięcie;
- nasilający się wytrzeszcz oczu;
- wypadanie włosów;
- powiększony obwód szyi:
- problemy ze snem.
Przebieg badania ultrasonograficznego tarczycy
Ultrasonografia tarczycy jest badaniem bezbolesnym i nieinwazyjnym, może być wykonywana nawet u dzieci i kobiet w ciąży. Nie wymaga od pacjenta wcześniejszego przygotowania, może odbywać się o dowolnej porze dnia. USG tarczycy trwa około kilkunastu minut, podczas których specjalista bada dokładną lokalizację, wielkość, jest w stanie określić, czy tarczyca ma prawidłową budowę.
Badanie odbywa się w pozycji leżącej, lekarz nakłada na głowicę ultrasonograficzną odrobinę żelu, następnie przykłada ją do szyi pacjenta i delikatnymi ruchami uwidacznia na ekranie aparatu gruczoł tarczowy. USG tarczycy odbywa się w czasie rzeczywistym, zatem jeśli cokolwiek zaniepokoi specjalistę, może on dokładniej zbadać wzbudzającą wątpliwości strukturę. Po zakończeniu badania, pacjent otrzymuje wydrukowane zdjęcia tarczycy i sąsiednich narządów wraz z dokładnym opisem.
