Choroby płuc to przypadłości, które mogą dotyczyć każdego: niezależnie od wieku, płci czy stylu życia. Jednak czy wiesz, jak je rozpoznać i odróżnić od zwykłego przeziębienia? Poznaj najczęstsze choroby płuc. Dowiedz się, jakimi objawami się charakteryzują i które z nich są sygnałem, że czas udać się do lekarza.
Jakie są najczęstsze choroby płuc?
Choroby płuc są zróżnicowane pod względem przyczyn i objawów, a ich występowanie nie zależy od wieku. Wśród najczęstszych schorzeń znajdują się choroby: [1]
-
infekcyjne i zakaźne, takie jak zapalenie płuc, gruźlica czy COVID-19,
-
o podłożu alergicznym (w tym astma),
-
onkologiczne,
-
niezakaźne choroby płuc, takie jak POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc) czy bezdech senny.
Czym różnią się te przypadłości i jakie objawy są dla nich charakterystyczne?
Jak rozpoznać zapalenie płuc?
Diagnostyka zapalenia płuc bazuje na rozpoznaniu charakterystycznych objawów klinicznych, badaniu fizykalnym oraz diagnostyce obrazowej. Typowe symptomy obejmują gorączkę, dreszcze, poty, uczucie rozbicia, kaszel z odkrztuszaniem ropnej plwociny oraz ból w klatce piersiowej, nasilający się przy głębokim wdechu i kaszlu. W cięższych przypadkach może występować duszność. [2]
Śródmiąższowe zapalenie płuc
Śródmiąższowe zapalenie płuc to grupa chorób charakteryzujących się procesem zapalnym i uszkodzeniem struktury miąższu płuc. Mogą być spowodowane czynnikami infekcyjnymi (np. wirusami) oraz nieinfekcyjnymi (np. dymem tytoniowym). W niektórych przypadkach przyczyna pozostaje nieznana.
Śródmiąższowe zapalenie płuc charakteryzuje się uporczywym, suchym kaszlem, dusznością oraz narastającymi trudnościami w wykonywaniu aktywności fizycznych. W zaawansowanych stadiach mogą pojawić się objawy związane z niedotlenieniem organizmu, takie jak sinica w obrębie ust, dłoni i stóp, a także deformacje w obrębie palców. [3]
Symptomy wskazujące na covidowe zapalenie płuc
COVID-19 to choroba zakaźna o licznych i zróżnicowanych objawach. Czasami może wystąpić ich cały zespół, a czasem – przebiega bezobjawowo. Symptomy covidowego zapalenia płuc zależą także od wariantu wirusa.
Na początku przypominają zwykłe przeziębienie lub grypę. Pojawia się suchy, męczący kaszel, trudności z oddychaniem i uczucie duszności. Charakterystyczny jest także przyspieszony oddech i spadek poziomu tlenu we krwi, który objawia się zmęczeniem i osłabieniem. Może pojawić się gorączka, dreszcze i bóle mięśniowe, a w cięższych przypadkach – zaburzenia świadomości, zawroty głowy, a nawet drgawki.
Czasem dochodzi do zapalenia mięśnia sercowego lub zawału. Symptomy obejmują także nudności, wymioty, biegunkę czy problemy ze wzrokiem. W najcięższych stanach choroba prowadzi do zespołu ostrej niewydolności oddechowej (ARDS), wstrząsu septycznego czy niewydolności narządów.[4]
Objawy typowe dla gruźlicy płuc
Objawy gruźlicy mogą się różnić w zależności od miejsca infekcji i zaawansowania choroby. W przypadku gruźlicy płuc najczęściej obejmują przewlekły kaszel, który początkowo jest suchy, a z czasem staje się wilgotny. Wówczas pojawia się odkrztuszanie wydzieliny, niekiedy z domieszką krwi. Może występować także gorączka, nocne poty, osłabienie, utrata masy ciała oraz duszność – szczególnie w zaawansowanych postaciach. [5]
Nowotwór płuc i jego charakterystyczne symptomy
Rak płuc często nie daje objawów we wczesnym stadium, ale z czasem pojawia się kaszel, duszność, ból w klatce piersiowej, krwioplucie i nawracające zapalenia płuc. W miarę postępu choroby mogą wystąpić przerzuty, bóle głowy, problemy neurologiczne oraz ból brzucha. Objawy ogólnoustrojowe obejmują utratę masy ciała, osłabienie i zmęczenie, a w zaawansowanych przypadkach – zmiany skórne. [6]
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – objawy
Główne objawy POChP to przewlekły kaszel, często z odkrztuszaniem plwociny, oraz duszność, początkowo występująca podczas wysiłku, a z czasem także w spoczynku. W zaawansowanych przypadkach pojawiają się świszczący oddech, uczucie ściskania w klatce piersiowej, sinica oraz objawy niedożywienia i niewydolności serca, takie jak obrzęki wokół kostek. Choroba może przez długi czas przebiegać bezobjawowo i bywa lekceważona, szczególnie u palaczy. [7]
Choroby płuc – kiedy trzeba udać się do lekarza?
Jeśli zauważysz u siebie którykolwiek z niepokojących objawów, pamiętaj, że zawsze warto skonsultować go z lekarzem. Niezależnie, czy jest to niewinny kaszel, czy szybsze męczenie się podczas wykonywania codziennych czynności. Szczególną uwagę należy zwrócić na te objawy alarmujące: [1]
-
kaszel trwający ponad 3 tygodnie, zwłaszcza jeśli towarzyszy mu odkrztuszanie plwociny, krew w plwocinie lub chrypka,
-
bóle w klatce piersiowej lub barku,
-
świszczący oddech,
-
nagła utrata masy ciała,
-
nocne poty i stany gorączkowe,
-
uporczywa senność w ciągu dnia.
Lekarz jest Twoim sprzymierzeńcem. Nigdy nie bagatelizuj gorszego samopoczucia i zasięgnij jego opinii, gdy masz wątpliwości. Dzięki temu możliwa jest szybka i skuteczna diagnostyka, a następnie – zaplanowanie ewentualnego leczenia.
Leczenie chorób układu oddechowego
Metody leczenia chorób płuc zależą przede wszystkim od rodzaju schorzenia. Może polegać na podawaniu antybiotyków – w przypadku zakażeń bakteryjnych, [2,5] przeciwwirusowych, np. w przebiegu COVID-19 [4], a także na leczeniu objawowym, których celem jest m.in. zmniejszenie gorączki czy stanu zapalnego. W przypadku kaszlu suchego mogą zostać zalecone leki przeciwkaszlowe. [4] Przy kaszlu mokrym pomocne będą leki wspomagające odkrztuszanie [2], np. z acetylocysteiną lub ambroksolem – substancją zawartą m.in. w produkcie leczniczym Deflegmin Effect. [8]
Artykuł na zlecenie marki Deflegmin
Źródła
[1] Środa z Profilaktyką – Profilaktyka chorób płuc, Narodowy Fundusz Zdrowia – Dla Pacjenta: https://www.nfz-krakow.pl/gfx/nfz-krakow/userfiles/i-krzywda/ulotka_profilaktyka_chorob_pluc.pdf [Dostęp online: 21.12.2024]
[2] Mejza F., Zapalenie płuc: przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/65040,zapalenie-pluc [Dostęp online: 21.12.2024]
[3] Bulanda M., Śródmiąższowe zapalenie płuc: objawy, badania i leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/303538,srodmiazszowe-zapalenie-pluc-objawy-badania-i-leczenie [Dostęp online: 21.12.2024]
[4] Bulanda M., Covidowe zapalenie płuc: przyczyny, objawy i leczenie, Medycyna praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/303506,covidowe-zapalenie-pluc-przyczyny-objawy-i-leczenie [Dostęp online: 21.12.2024]
[5] Mejza F., Gruźlica: przyczyny, objawy, leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pulmonologia/choroby/68756,gruzlica-przyczyny-objawy-i-leczenie
[6] Kruczała M., Rak płuc – objawy, przyczyny, rodzaje, badania, leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/onkologia/chorobynowotworowe/84436,rak-pluc-objawy-przyczyny-rodzaje-badania-leczenie [Dostęp online: 21.12.2024]
[7] Mejza F., Objawy POChP, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/pochp/podstawoweinformacje/54211,objawy-pochp/ [Dostęp online: 21.12.2024]
[8] Deflegmin EFFECT – tabletki, Medycyna Praktyczna – Baza Leków: https://www.mp.pl/pacjent/leki/lek/30141,Deflegmin-EFFECT-tabletki [Dostęp online: 21.12.2024]
