Zdrowie

Wszywka alkoholowa oczami lekarza: kiedy polecamy, a kiedy nie

Wszywka alkoholowa, potocznie nazywana „zaszyciem”, to zabieg polegający na podskórnym podaniu disulfiramu – leku wywołującego silną reakcję organizmu po spożyciu alkoholu. Choć wielu pacjentów traktuje wszywkę jako prosty sposób na zerwanie z nałogiem, z punktu widzenia lekarza decyzja o jej zastosowaniu powinna być poprzedzona dokładną oceną sytuacji pacjenta.

Nie każdy, kto zgłasza się do gabinetu z prośbą o zabieg, jest do niego odpowiednio przygotowany – zarówno psychicznie, jak i fizycznie. Poniżej wyjaśniam, kiedy polecamy wszywkę jako element terapii, a kiedy doradzamy inne formy leczenia.

Kiedy wszywka alkoholowa jest polecana?

1. Pacjent jest świadomy swojego uzależnienia i zmotywowany do zmiany

Wszywkę warto rozważyć wtedy, gdy pacjent:

  • uznaje, że ma problem z alkoholem,

  • chce realnie podjąć próbę życia w trzeźwości,

  • rozumie mechanizm działania disulfiramu i jego skutki.

Zabieg nie działa magicznie – to tylko narzędzie wspierające decyzję o zaprzestaniu picia. Jeśli ta decyzja nie została jeszcze podjęta wewnętrznie, wszywka rzadko przynosi trwałe efekty. Więcej o wszywce alkoholowej we Wrocławiu dowiesz się na: https://esperal.wroclaw.pl/

2. Występują trudności z utrzymaniem abstynencji mimo wcześniejszych prób

Często rekomendujemy esperal osobom, które wielokrotnie podejmowały próbę odstawienia alkoholu, ale wracały do nałogu. Wszywka może w takich sytuacjach pełnić funkcję „bezpiecznika” – przypomnienia o konsekwencjach złamania abstynencji i wzmocnienia kontroli nad impulsami.

3. Istnieje ryzyko powrotu do picia w określonych sytuacjach

Pacjent może przewidywać momenty trudne – np. zbliżające się spotkania towarzyskie, stresujące wydarzenia, presję otoczenia. W takich przypadkach wszywka może dawać dodatkowe poczucie bezpieczeństwa i ochrony przed nawrotem.

4. Zabieg jest częścią większego planu terapeutycznego

Zalecamy wszywkę głównie tym osobom, które:

  • równolegle uczestniczą w terapii indywidualnej lub grupowej,

  • korzystają z pomocy psychologa, terapeuty uzależnień lub psychiatry,

  • pracują nad zmianą stylu życia i unikaniem czynników ryzyka.

Wszywka sama w sobie nie leczy uzależnienia – wspiera jedynie proces wychodzenia z niego.

Kiedy odradzamy wszywkę?

1. Pacjent nie zaakceptował diagnozy uzależnienia

Zdarza się, że pacjent trafia do gabinetu pod presją rodziny lub partnera, nie mając przekonania, że potrzebuje leczenia. W takich przypadkach wszywka jest często traktowana jako „gest dobrej woli”, a nie realny krok ku trzeźwości. Takie podejście znacząco obniża szansę na sukces terapeutyczny.

2. Brak motywacji wewnętrznej

Zabieg wykonywany „dla świętego spokoju” (np. aby uniknąć problemów w domu czy pracy) rzadko przynosi trwały efekt. W takich przypadkach zalecamy najpierw pracę z terapeutą lub udział w konsultacjach motywujących.

3. Problemy zdrowotne, które stanowią przeciwwskazanie

Nie każda osoba może bezpiecznie przyjąć disulfiram. Przeciwwskazaniami są m.in.:

  • niewydolność wątroby,

  • choroby serca (np. zaburzenia rytmu, niewydolność krążenia),

  • nadwrażliwość na składniki leku,

  • zaburzenia psychiczne, w szczególności stany psychotyczne i skłonności samobójcze.

Każdy pacjent przed zabiegiem powinien przejść dokładny wywiad medyczny i – jeśli to konieczne – badania diagnostyczne.

4. Pacjent nie przestrzega zaleceń lekarskich

Esperal wymaga od pacjenta ostrożności i odpowiedzialności. Nawet niewielka ilość alkoholu – zawarta w płynach do płukania jamy ustnej, kroplach żołądkowych, cukierkach czy potrawach – może wywołać silną reakcję. Jeśli wiemy, że pacjent ma trudności z przestrzeganiem zaleceń, rozważamy inne formy leczenia.

Podsumowanie – wszywka to narzędzie, nie cudowny środek

Z punktu widzenia lekarza, wszywka alkoholowa to ważne, ale nieuniwersalne narzędzie w leczeniu uzależnienia. Jej skuteczność zależy nie tylko od działania farmakologicznego, ale przede wszystkim od:

  • gotowości pacjenta do zmiany,

  • motywacji wewnętrznej,

  • wsparcia psychoterapeutycznego i środowiskowego,

  • przestrzegania zaleceń lekarskich.

Zawsze zachęcamy, aby decyzja o wszywce była świadoma i przemyślana. To nie leczenie „na skróty”, lecz wspierający element kompleksowego procesu terapeutycznego.